сам

сама, само (οριστική αντωνυμία).

1. ο ίδιος, μόνος (μου)- εγώ•

я сам это сделал εγώ ο ίδιος το έκανα•

вы -и знаете εσείς οι ίδιοι ξέρετε ή μόνοι σας ξέρετε•

сам во всм виноват εγώ φταίω για όλα;•

других учит, а сам ничего не знает άλλους διδάσκει, ενω ο ίδιος δεν ξέρει τίποτε•

-а ест, другим не дат μόνη της τρώει, στους άλλους δε δίνει.

2. μόνος, εξ ιδίων•

слзы так -и льются τα δάκρυα έτσι μόνα τους πηγαίνουν (ρέουν),

3. (επιτακτικό)• (και) ο ίδιος, ακόμα (και) ο ίδιος•

сам чрт не разберт καιο διάβολος ακόμα δε μπορεί να ξέρει.

4. ουσ. ο νοικοκύρης, ο αφέντης, ο αρχηγός, το κεφάλι, ο τρανός•

приехал ο τρανός ήρθε.

5. μαζί με ουσ. σημαίνει: ποιότητα, ιδιότητα• προσωποποίηση ή ενσάρκωση•

он -а доброта ο ίδιος είναι η καλοσύνη (προσωποποίηση της καλοσύνης).

εκφρ.

-а, -о собой – άθελα, ακούσια•

глаза закрываются -и – τα μάτια κλείνονται μόνα τους•

-о собой разумеется – εννοείται, είναι αυτονόητο, υπονοείται, εξυπακούεται, αυθυπακούεται, μιλά μόνο του•

сам, сама, само по себе: α) μόνος μου, μοναχός μου, αυτοτελώς; β) αυτός καθ εαυτός, αυτή καβ εαυτή, αυτό καθ εαυτό• αυτός ο ίδιος, αυτή η ίδια, αυτό το ίδιο. γ) κάτι το ίδιο, το ιδιαίτερο•

сам себе голова (хозяин, господин – κ.τ.τ.) είμαι αυτεξούσιος, αυτοκέφαλος, αυτοτελής, αυτοκυρίαρχος, κύριος εαυτού•

сам , -а, -о за себя говорит – μιλά μόνο του, είναι ολοφάνερο.